Dịch thuật: Cảnh Công dục từ linh sơn Hà Bá dĩ đảo vũ ... (kì 1)

景公欲祠灵山河伯以祷雨晏子谏

    齐大旱逾时 ⁽¹⁾, 景公召群臣问曰: “天不雨久矣, 民且有饥色. 吾使人卜, 云祟在高山广水 ⁽²⁾. 寡人欲少赋敛以祠灵山 ⁽³⁾, 可乎?”

群臣莫对. 晏子进曰: “不可, 祠此无益也. 夫灵山固以石为身 ⁽⁴⁾, 以草木为发. 天久不雨, 发将焦, 身将热, 彼独不欲雨乎? 祠之无益.”

                                                                             (晏子春秋)

CẢNH CÔNG DỤC TỪ LINH SƠN HÀ BÁ DĨ ĐẢO VŨ

ÁN TỬ GIÁN

(kì 1)

          Tề đại hạn du thời ⁽¹⁾, Cảnh Công triệu quần thần vấn viết: “Thiên bất vũ cửu hĩ, dân thả hữu cơ sắc. Ngô sử nhân bốc, vân tuý tại cao sơn quảng thuỷ ⁽²⁾. Quả nhân dục thiểu phú liễm dĩ từ linh sơn ⁽³⁾, khả hồ?”

          Quần thần mạc đối. Án Tử tiến viết: “Bất khả, từ thử vô ích dã. Phù linh sơn cố dĩ thạch vi thân ⁽⁴⁾, dĩ thảo mộc vi phát. Thiên cửu bất vũ, phát tương tiêu, thân tương nhiệt, bỉ độc bất dục vũ hồ? Từ chi vô ích.”   (còn tiếp)

                                                                          (Án Tử Xuân Thu)

Chú thích

1- Du thời 逾时: qua hết một mùa.

2- Tuý 祟: chỉ tai hoạ giáng xuống

3- Linh sơn 灵山: chỉ núi linh ứng.

4- Cố 固: vốn.

CẢNH CÔNG MUỐN TẾ LINH SƠN HÀ BÁ ĐỂ CẦU MƯA

ÁN TỬ CAN GIÁN

(kì 1)

          Nước Tề bị hạn hán quá lâu, Cảnh Công triệu quần thần đến hỏi:

Trời đã lâu không mưa, dân có sắc đói. Nay ta sai người chiêm bốc, nói rằng thần ở núi cao sông lớn giáng tai hoạ xuống. Ta muốn trưng thu lấy chút thuế, dùng tiền đó để tế linh sơn, được không?

Quần thần không ai đáp lời. Án Tử liền bước ra tâu rằng:

Không thể được. Tế linh sơn không có ích gì. Linh sơn vốn lấy đá làm thân, lấy cỏ cây làm tóc. Trời không mưa đã lâu, tóc sắp cháy, thân sắp khô, lẽ nào linh sơn không mong mưa xuống? Cho nên tế linh sơn không có ích gì.

                                                                                   (còn tiếp)

                                                        Huỳnh Chương Hưng

                                                       Quy Nhơn 03/9/2015

Nguồn 

ÁN TỬ XUÂN THU

晏子春秋

Dịch chú: Trần Đào 陈涛

Trung Hoa thư cục, 2007.