Dịch thuật: Thiên tải nan phùng

THIÊN TẢI NAN PHÙNG

千载难逢

NGÀN NĂM KHÓ GẶP

Giải thích: ngàn năm khó gặp một lần. Hình dung cơ hội vô cùng khó gặp

Xuất xứ: Đường . Hàn Dũ 韩愈: Hàn Xương Lê toàn tập 韩昌黎全集

          Đường Hiến Tông 唐宪宗rất sùng bái Phật giáo, nghe nói ở một tự viện nọ có một mảnh xương Phật  - di cốt của Thích Ca Mâu Ni 释迦牟尼, liền định nghinh đón long trọng vào cung để lễ bái. Quan Hình bộ thị lang là Hàn Dũ韩愈 cho rằng làm như vậy là không thoả đáng, nên đã dâng tấu chương Gián nghinh Phật cốt biểu 谏迎佛骨表 để phản đối.

          Đường Hiến Tông vô cùng giận định xử tử Hàn Dũ. May nhờ Tể tướng nói đỡ, Hàn Dũ mới bị biếm chức đày đến nhậm chức Thứ sử ở Triều Châu 潮州.

          Về sau Đường Hiến Tông cải cách một số tệ chính của tiền triều, việc thống trị của chính quyền trung ương có sự tăng cường. Vì thế Hàn Dũ liền viết Triều Châu Thứ sử tạ thướng biểu 潮州刺史谢上表, ca ngợi Hiến Tông là chủ việc trung hưng xoay chuyển càn khôn, đồng thời kiến nghị Hiến Tông đến Thái sơn 泰山 “phong thiện” 封禅. Phong thiện là đại điển tế thiên địa. Tần Thuỷ Hoàng 秦始皇 và Hán Vũ Đế 汉武帝 đều cử hành qua điển lễ này. Hàn Dũ đề xuất kiến nghị này, xem Hiến Tông như bậc đế vương có cống hiến kiệt xuất. Trong bài biểu, Hàn Dũ còn có ý bày tỏ hi vọng Hiến Tông cho ông được tham gia điển lễ phong thiện, đồng thời nói rằng nếu không được tham gia điển lễ ngàn năm khó gặp này, ông sẽ ân hận suốt đời.

          Về sau, Hiến Tông đã triệu Hàn Dũ về triều, để ông đảm nhậm chức Lại bộ thị lang.

                                                           Huỳnh Chương Hưng

                                                 Quy Nhơn 28/9/2015

Nguyên tác Trung văn

THIÊN TẢI NAN PHÙNG

千载难逢

Trong quyển

TRUNG QUỐC THÀNH NGỮ CỐ SỰ TỔNG TẬP

中国成语故事总集

(tập 1)

Chủ biên: Đường Kì 唐麒

Trường Xuân – Thời đại văn nghệ xuất bản xã, 2004.