Dịch thuật: Trà Đại hồng bào

TRÀ ĐẠI HỒNG BÀO

          Trà ở núi Vũ Di (武夷) rất nổi tiếng. Đời Tống, thi nhân Phạm Trọng Yêm (范仲淹) từng làm thơ ca ngợi rằng:

Niên niên xuân tự đông nam lai,

Kiến khê tiên noãn băng vi khai.

Khê biên kì mính quán thiên hạ,

   Vũ Di tiên nhân tùng cổ tài.  ⁽¹⁾

年年春自东南来

建溪先暖冰微开

溪边奇茗冠天下

武夷仙人从古栽

Hàng năm mùa xuân từ đông nam đến.

Nơi khe Kiến ấm trước tiên và băng cũng bắt đầu tan.

Bên cạnh khe có loại trà kì lạ đứng đầu trong thiên hạ

Ấy là loại trà mà do tiên nhân ở núi Vũ Di trồng từ xưa

          Đến thời Nguyên, nơi đây đã lập nên những ngự trà viên, chuyên sản xuất trà để tiến cống triều đình.

          Đại hồng bào (大红袍) là loại trà đứng đầu trong số các loại trà ở núi Vũ Di, cây sinh trưởng trong khe Cửu Long (九龙) phía bắc núi Vũ Di. Nơi Đại hồng bào sinh trưởng cao cách mặt nước biển 600m, nước khe luôn tuôn chảy, sương mù vây quanh, thổ nhưỡng rất thích hợp với cây trà. Truyền thuyết kể rằng, giống trà Đại hồng bào là do chim hạc tiên ngậm hạt từ đảo Bồng Lai (蓬莱) bay qua làm rơi bên vách núi Vũ Di, hạt mọc lên thành cây trà. Hiện nay nơi vách núi này có khắc ba chữ màu đỏ “Đại hồng bào”.

          Cành và lá của cây trà Đại hồng bào rậm dày, cành hơi hướng lên, phiến lá rộng, có hình bầu dục, đầu lá nhọn chúc xuống, hai mép lá xoắn vào, màu của lá xanh đậm và bóng, Nếu là chồi non mới nhú thì sẽ có sắc đỏ. Hàng năm cứ vào dịp đầu xuân khi cây trà đâm chồi, từ xa mà nhìn, cả cây khoác lên một màu đỏ, tựa chiếc áo bào. Cũng theo truyền thuyết, ngày xưa vị hoà thượng ở chùa Thiên Tâm (天心) từng hái lá trà của những cây trà này trị khỏi bệnh cho một vị Hoàng đế, Hoàng đế liền đem chiếc áo bào dành trạng nguyên mặc khoác lên cây trà để biểu thị lòng cảm tạ, và áo bào đã nhuộm đỏ cây trà.

          Cây trà Đại hồng bào đã có tuổi hơn ngàn năm, hiện chỉ còn sót lại 4 cây trên vách của khe Cửu Long. Nước suối trong khe nuôi dưỡng cây trà, không cần phân bón mà cây vẫn luôn tươi tốt. Hàng năm cứ vào ngày 13 đến ngày 15 tháng 5, người địa phương dùng thang để hái trà, sản lượng cực ít, chỉ được mấy lạng, nên được xem là loại trân bảo hiếm có trên thế giới.

Chú thích của người dịch

(1)- Bài thơ này có tiêu đề là Vũ Di trà ca (武夷茶歌). Chữ “băng” (冰) ở câu thứ 2 trong nguyên tác in là chữ “thuỷ” (水). Nay theo http://www.chinabaike.com/sici/zg/st/792363.html sửa lại.

                                   Huỳnh Chương Hưng

                                  Quy Nhơn ngày 1 tháng 5 năm 2012 

Dịch từ nguyên tác Trung văn

ĐẠI HỒNG BÀO

大红袍

Trong quyển

HUỀ TRÌNH TẨU TRUNG QUỐC

PHÚC KIẾN – QUẢNG ĐÔNG – HẢI NAM

携程走中国

福建 - 广东 - 海南

Chủ biên: Huề trình lữ hành phục vụ công ti

Thượng Hải Tam Liên thư điếm, 2001.