Dịch thuật: Tiểu thời liễu liễu

TIỂU THỜI LIỄU LIỄU

小时了了

 LÚC NHỎ THÔNG MINH

LỚN LÊN CHƯA CHẮC ĐÃ CÓ THÀNH TỰU

Giải thích: lúc nhỏ thông minh nhanh nhẹn, lớn lên chưa chắc đã có thành tựu. 

Xuất xứ: Nam triều . Tống . Phạm Diệp 范晔: Hậu Hán thư – Khổng Dung truyện 后汉书 - 孔融传

          Cuối thời Đông Hán, Khổng Dung 孔融 ngay từ nhỏ đã có tài tranh biện. Năm lên 10 tuổi, Khổng Dung theo phụ thân đến kinh đô Lạc Dương 洛阳, lúc bấy giờ ở Lạc Dương có một người rất nổi tiếng tên là Lí Nguyên Lễ 李元礼. Khổng Dung rất muốn gặp người này, một ngày nọ Khổng Dung một mình đến nhà họ Lí. Người gác cổng thấy chỉ là một đứa bé nên không chịu vào thông báo. Khổng Dung hiên ngang nói rằng:

Chú biết không? Cháu là bà con với chủ nhà đấy.

          Người gác cổng nghe qua, không dám chậm trễ vội vào thông báo và để Khổng Dung vào.

          Lí Nguyên Lễ trông thấy Khổng Dung, trước giờ mình không hề quen biết liền hỏi:

Cháu và ta có quan hệ bà con như thế nào?

          Khổng Dung bèn viện dẫn Khổng Khâu 孔丘 cùng với Lão Tử Lí Đam 李聃 ra, gán cho họ có quan hệ. Hoá ra, mấy trăm năm trước đó, Khổng Tử và Lão Tử có qua lại thăm nhau, việc đó có khác nào mối quan hệ thân thích?

          Lí Nguyên Lễ nghe xong liền gật đầu tán thưởng.

          Một lúc sau có một một vị quan lớn tên là Trần Vĩ 陈韪cũng đến thăm Lí Nguyên Lễ. Mọi người đem câu chuyện lúc nãy nói cho ông ta nghe. Trần Vĩ là kẻ ngạo mạn, liếc mắt nhìn Khổng Dung, thấy chỉ là một đứa bé miệng hãy còn hôi sữa, liền buột miệng nói  với Khổng Dung:

          Lúc nhỏ thông minh nhanh nhẹn, lớn lên chưa chắc đã làm nên việc lớn.

          Mọi người chung quanh nghe xong đều có thái độ bất mãn đối với ông ta, Lí Nguyên Lễ cũng phải chau mày. Riêng Khổng Dung lại không hề tức giận, lạnh lùng đáp rằng:

          Theo như ông nói, thế thì ông lúc nhỏ nhất định phải là một đứa bé rất thông minh đây.

          Trần Vĩ nghe qua rất căm, đây là Khổng Dung đã chế giễu ông ta trước mặt mọi người. Còn Lí Nguyên Lễ ngược lại càng coi trọng Khổng Dung.

         

                                                                    Huỳnh Chương Hưng

                                                          Quy Nhơn 28/8/2012

Dịch từ nguyên tác Trung văn

TIỂU  THỜI LIỄU  LIỄU

小时了了

Trong quyển

TRUNG QUỐC THÀNH NGỮ CỐ SỰ TỔNG TẬP

中国成语故事总集

(tập 1)

Chủ biên: Đường Kì 唐麒

Trường Xuân – Thời đại văn nghệ xuất bản xã, 2004.