BẠCH KHỞI
(tiếp theo kì 3)
Tần Chiêu Vương sau khi biết tin, triệu kiến Phạm Thư 范雎 Quân Tần viễn chinh, thâm nhập nơi lạ, không được địa lợi, lại mất nhân hoà, nguồn cung cấp lương thảo, vũ khí gặp khó khăn, phải đánh nhanh giải quyết nhanh, sợ nhất là phải kéo dài. Theo thần thấy, phải dùng kế phản gián, trừ khử Liêm Pha.
Tần Chiêu Vương bảo:
Mau đi thực hiện đi.
Phạm Thư dùng ngàn vàng, sai tâm phúc từ Gian đạo 间道vào Hàm Đan, mua chuộc bọn tả hữu của Triệu Hiếu Thành Vương, bảo bọn chúng đi phao tin các nơi rằng:
Con của Mã Phục Quân Triệu Xa 马服君赵奢 là Triệu Quát 赵括 dũng mãnh hơn cha. Nếu dùng Triệu Quát làm tướng, nhất định sẽ đánh tan quân Tần. Liêm Pha tuổi đã cao, càng đánh càng bại, tổn thất gần 4 vạn tướng sĩ nước Triệu, nay bị quân Tần bao vây, không bao lâu sẽ đầu hàng.
Triệu Hiếu Thành Vương nghe nói Triệu Gia bị quân Tần giết chết, mất luôn 3 toà thành nên sai người đến Trường Bình đốc thúc Liêm Pha xuất chiến nhưng Liêm Pha không đồng ý. Lúc bấy giờ, Triệu Hiếu Thành Vương lại nghe lời đồn, bắt đầu hoài nghi Liêm Pha. Triệu Hiếu Thành Vương triệu kiến người đọc nhiều binh thư là Triệu Quát, nói rằng:
Khanh có thể chia buồn cùng quả nhân không?
Triệu Quát nói:
Vũ An Quân Bạch Khởi là tướng giỏi của Tần, uy danh vang khắp nơi, tướng sĩ 6 nước đều sợ ông ta. Thần nếu cùng ông ta giao chiến, thắng thua mỗi bên một nữa. Nay Vương Hột là chủ tướng của quân Tần, coi thường lão tướng Liêm Pha. Nếu thần thống lĩnh đại quân, chỉ một trận sẽ diệt được Vương Hột.
Triệu Hiếu Thành Vương lập tức bái Triệu Quát làm Thượng tướng đi thế Liêm Pha, đồng thời tăng thêm 20 vạn đại quân cho Triệu Quát, lệnh cho hoả tốc đến Trường Bình.
Triệu Quát sau khi thụ phong trở về nhà bái kiến mẫu thân. Triệu mẫu nói rằng:
Phụ thân của con trước khi mất có dặn, chớ có để cho con làm tướng, lẽ nào con lại quên sao? Mau đi đến chỗ đại vương thỉnh tội.
Triệu Quát nói rằng:
Đất nước có nạn, trong triều chẳng có ai, phận làm tôi con há lại chối từ.
Triệu mẫu thấy Triệu Quát không nghe lời, liền dâng thư khuyên gián:
Con thần là Triệu Quát chỉ là kẻ đọc qua binh thư thôi, nó chưa từng đánh trận, không phải có tài của một đại tướng, kính mong đại vương không nên dùng nó.
Triệu Hiếu Thành Vương triệu kiến mẫu thân Triệu Quát, Triệu mẫu nói rằng:
Triệu Xa, phụ thân của Triệu Quát là danh tướng, những gì được ban thưởng đều chia cho mọi người. Khi nhận mệnh, lập tức đi đến chiến trường, trước giờ chưa hỏi qua việc nhà, chỉ biết đồng cam cộng khổ cùng quân sĩ. Triệu Xa luôn lắng nghe ý kiến của chúng tướng, không dám một mình quyết đoán. Nay Triệu Quát lấy vàng bạc mà đại vương ban thưởng đem hết về nhà, làm tướng mà tham lam tự tư như thế, há được mọi người phục sao? Triệu Xa trước khi mất có răn Triệu Quát rằng: “Quát mà làm tướng, tất bại!” Kính mong đại vương chọn một vị tướng tài khác, tuyệt đối không nên dùng Triệu Quát!
Triệu Hiếu Thành Vương bảo rằng:
Quả nhân ý đã quyết, chớ có nói nữa.
Triệu mẫu nói rằng:
Đại vương nếu không nghe lời khuyên, một mai binh bại, xin miễn cả nhà thần tội liên luỵ.
Triệu Hiếu Thành Vương gật đầu đồng ý.
Môn khách mà Phạm Thư phái đi, nghe nói Triệu Quát đã là tướng, ngày đêm vội về Hàm Dương báo tin vui. Phạm Thư nói với Tần Chiêu Vương rằng:
Nếu không phải là Vũ An Quân thì không ai có thể chiến thắng quân Triệu.
Tần Chiêu Vương phong Bạch Khởi làm Thượng tướng, Vương Hột làm
Phó tướng, đồng thời hạ lệnh:
Kẻ nào to gan dám tiết lộVũ An Quân Bạch Khởi làm chủ tướng, sẽ bị tru di cửu tộc.
Sau khi Triệu Quát dẫn 20 vạn quân đến Trường Bình, Liêm Pha giao đại ấn cho Triệu Quát, mình chỉ lãnh 100 quân đi đến Hàm Đan. Triệu Quát thay đổi cách làm của Liêm Pha, đem mấy chục liên doanh hợp lại thành một đại quân doanh. Phùng Đình nhiều lần can ngăn nhưng Triệu Quát không nghe. Triệu Quát còn dùng bọn thân tín mà mình dẫn theo, thay đổi một số tướng cũ.
Bạch Khởi đến doanh trại quân Tần, sai 3000 quân Tần xuất doanh khiêu chiến. Triệu Quát cho đại quân nghinh chiến, quân Tần cố ý thua bỏ chạy. Triệu Quát sai người đến doanh trại quân Tần đưa chiến thư. Vương Hột phúc đáp rằng: Ngày hôm sau giao chiến. Bạch Khởi hạ lệnh lui 10 dặm đóng doanh trại. Triệu Quát cười nói rằng:
Vương Hột sợ ta.
Triệu Quát sai mổ trâu làm tiệc, khao thưởng gần 40 vạn đại quân.
Để mê hoặc Triệu Quát, Bạch Khởi truyền lệnh xuống chư tướng rằng:
Vương Bôn 王贲, Vương Lăng 王陵 dẫn vạn quân dàn trận, trước sau cùng Triệu Quát giao chiến. Cố ý thua chạy. lừa quân Triệu đánh vào doanh trại quân Tần; Đại tướng Tư Mã Thác 司马错, Tư Mã Ngạnh 司马梗 mỗi người dẫn 1500 binh mã, từ Gian đạo bao vây phía sau quân Triệu, chặn đường lương thực; Đại tướng Hồ Thương 胡伤 dẫn 2 vạn binh mã mai phục tại Gian đạo. Sau khi quân Triệu rời doanh trại phải truy sát, làm sao chia cắt quân Triệu làm 2 đoạn; Đại tướng Mông Ngao 蒙骜, Vương Tiễn 王翦 dẫn 5000 kị binh tiếp ứng tiền quân. Bạch Khởi và Vương Hột sẽ dẫn quân giữ đại doanh.
Triệu Quát hạ lệnh:
Canh tư chuẩn bị cơm nước, canh năm thu thập hành trang, sau khi trời sáng sẽ dàn trận tiến lên.
Quân Triệu vừa mới đi được 5 dặm đã gặp quân Tần. Triệu Quát sai tiên phong Phó Báo 傅豹 xuất chiến, tướng Tần là Vương Bôn xuất chiến. Khoảng chừng được 30 hiệp, Vương Bôn thua chạy, Phó Báo giục ngựa đuổi theo truy sát. Triệu Quát sai Vương Dung 王容 dẫn quân chi viện, gặp phải tướng Tần là Vương Lăng. Vương Lăng đánh được mấy hiệp cũng thua bỏ chạy.
Triệu Quát đích thân dẫn đại quân truy sát, quận thú Thượng Đảng Phùng Đình khuyên rằng:
Binh bất yếm trá, có thể quân Tần phục binh, xin tướng quân chớ vội truy sát.
Triệu Quát không nghe, vội đuổi theo mười mấy dặm đến trước doanh trại quân Tần.
Doanh trại quân Tần đóng chặt cổng không mở, Vương Bôn, Vương Lăng dẫn bộ hạ chạy vòng doanh trại. Triệu Quát hạ lệnh tấn công, đánh liền mấy ngày mà không công hạ được. Quân Triệu chết rất nhiều, còn doanh trại quân Tần vững như bàn thạch.
Triệu Quát truyền lệnh hậu quân dời doanh trại cùng tấn công doanh trại
Quân Tần. Lúc bấy giờ, tướng Triệu là Tô Xạ 苏射 cưỡi ngựa chạy đến bẩm báo:
Hậu quân bị tướng Tần là Hồ Thương dẫn quân chặn đường rồi.
Triệu Quát cả giận, sai người dọ thám hành động của quân Tần, thám mã bẩm báo rằng:
Quân Tần tây lộ có trọng binh, đông lộ không có người.
Triệu Quát dẫn quân tấn công đông lộ, vừa đi được hai ba dặm, tướng Tần là Mông Ngao dẫn quân xuất chiến, hét rằng:
Triệu Quát, nhà ngươi trúng kế của Vũ An Quân rồi, mau mau đầu hàng.
Triệu Quát giương kích muốn xuất chiến, phó tướng Vương Dung xông lên đánh với Mông Ngao. Đương lúc hai bên giao chiến, Vương Tiễn dẫn quân chạy đến, quân Triệu thây chất đầy đồng. Triệu Quát nhìn thấy quân Tần dũng mãnh như thế vội đánh kẻng thu quân, đóng yên doanh trại. Phùng Đình khuyên rằng:
Nếu quân ta cùng với quân Tần quyết chiến, còn có thể xông phá vòng vây chạy về đại doanh, mong tương quân không nên đóng trại nơi tuyệt địa này.
Triệu Quát không nghe, hạ lệnh đắp luỹ cao vách dày cố thủ, đồng thời sai người về Triệu xin viện binh.
Con đường vận chuyển lương thảo bị Tư Mã Ngạnh cắt đứt. Đại quân Bạch Khởi chặn đường tiến lên của quân Triệu; Hồ Thương, Mông Ngao chặn phía sau. Hàng ngày quân Tần sai người đến khuyên Triệu Quát đầu hàng. Lúc bấy giờ Triệu Quát mới rõ sự lợi hại của quân Tần.
Tần Chiêu Vương sau khi nhận được tin báo tiệp, nghe nói 40 vạn quân Triệu bị chặn tại Trường Bình, liền đích thân đến quận Hà Nội 河内, xuống chiếu lệnh cho đàn ông con trai nơi đó tròn 15 tuổi trở lên nhất loạt tham gia quân đội. Đồng thời điều động binh mã các nơi nhanh chóng đến Trương Bình.
40 vạn quân Triệu bị quân Tần bao vây trong 46 ngày, lương thảo đã hết, binh sĩ tàn sát lẫn nhau. Triệu Quát chia quân làm 4 lộ. Phó Báo lộ phía đông, Tô Xạ lộ phía tây, Phùng Đình lộ phía nam, Vương Dung lộ phía bắc, dặn 4 lộ cùng một lúc đoạt lộ phá vòng vây. Đợi một lộ đánh thông, Triệu Quát sẽ hạ lệnh 3 lộ còn lại theo sau. (còn tiếp)
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 15/11/2014
Nguyên tác
BẠCH KHỞI
TRƯỜNG BÌNH CHI CHIẾN, KHANH SÁT TRIỆU QUÂN TỨ THẬP VẠN
白起
长平之战, 坑杀赵军四十万
Trong quyển
HỔ CHI UY
虎之威
Tác giả: Hàn Tố Văn 韩素文
Bắc Kinh: Trung Quốc Trường An xuất bản xã, 1006.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét