Dịch thuật: Cát tịch phân toạ

割席分坐

    管宁, 华歆共园中锄菜, 见地有片金, 管挥锄与瓦石不异, 华捉而掷去之. 又尝同席读书, 有乘轩冕过门者, 宁读如故, 歆废书出看. 宁割席分坐, 曰: “子非吾友也.”

                                                                            (世说新语)

CÁT TỊCH PHÂN TOẠ

          Quản Ninh, Hoa Hâm cộng viên trung sừ thái, kiến địa hữu phiến kim, Quản huy sừ dữ ngoã thạch bất dị, Hoa tróc nhi trịch khứ chi. Hựu thường đồng tịch độc thư, hữu thừa hiên miện nhi quá môn giả, Ninh độc như cố, Hâm phế thư xuất khán. Ninh cát tịch phân toạ, viết: “Tử phi ngô hữu dã.”

                                                                      (Thế thuyết tân ngữ)

CẮT TỊCH CHIA CHỖ NGỒI

          Quản Ninh và Hoa Hâm cùng cuốc đất trồng rau trong vườn, họ trông thấy dưới đất có một miếng vàng. Quản Ninh vung cuốc không ngừng, xem đó như gạch đá không khác. Hoa Hâm nhặt miếng vàng lên rồi mới quăng đi. Hai người thường ngồi chung tịch đọc sách. Có một vị quan ngồi xe cao 4 bên có buông rèm đi ngang qua cửa. Quản Ninh vẫn cứ đọc sách như cũ, còn Hoa Hâm thì bỏ sách xuống chạy ra ngoài xem. Quản Ninh liền cắt tịch chia chỗ ngồi, nói rằng: “Ông không phải là bạn của tôi.”

Chú của người dịch

Thế thuyết tân ngữ 世说新语 : bộ bút kí tiểu thuyết thuật lại những huyền học ngôn đàm dật sự của sĩ đại phu thời Nguỵ Tấn. Trong đó có thể nhìn thấy ngôn đàm về huyền học thời Nguỵ Tấn đã trở thành phong thượng, mà huyền học chính là lấy tư tưởng Lão Trang làm gốc. Tư tưởng của Đạo gia đối với phương thức tư duy và trạng thái sinh hoạt của sĩ đại phu thời Nguỵ Tấn, thậm chí phong khí của cả xã hội đều sản sinh ảnh hưởng quan trọng. Tác phẩm này do Lâm Xuyên Vương Lưu Nghĩa Khánh 临川王刘义庆, thuộc dòng dõi tông thất nhà Lưu Tống thời Nam Bắc triều đã tập hợp một số văn nhân biên soạn, Lưu Tuấn 刘峻đời Lương viết lời chú. Toàn sách nguyên có 8 quyển, bản chú của Lưu Tuấn phân làm 10 quyển. Các bản hiện nay đều là 3 quyển phân làm 36 môn như: đức hạnh, ngôn ngữ, chính sự, văn học, phương chính, nhã lượng v.v… Toàn sách tổng cộng hơn 1000 tắc, kí thuật những dật văn dật sự của danh sĩ quý tộc từ cuối đời Hán đến thời Lưu Tống, chủ yếu là những câu chuyện có liên quan đến việc bình luận, thanh đàm huyền ngôn và ứng đối cơ trí của các nhân vật.

          Lưu Nghĩa Khánh 刘义庆 (năm 403 – khoảng năm 444): người Bành Thành 彭城 (nay là Từ Châu 徐州 Giang Tô 江苏), văn học gia thời Namtriều, thuộc dòng dõi tông thất nhà Lưu Tống, được tập phong Lâm Xuyên Vương 临川王, nhậm chức Thứ sử Kinh Châu 荆州. Ông giữ chức được 8 năm, chính tích rất tốt. Sau nhậm chức Thứ sử Giang Châu 江州, được một năm, nhân vì đồng tình với một viên quan bị biếm là Vương Nghĩa Khang 王义康 đã xúc nộ Văn Đế, bị điều về kinh đổi làm Thứ sử Nam Kinh Châu 南京州, Đô đốc gia khai phủ nghi đồng tam ti. Chẳng bao lâu vì bệnh ông từ chức.

Lưu Nghĩa Khánh mất năm Nguyên Gia 元嘉 thứ 21 ở Kiến Khang 建康(nay là Nam Kinh)

          Lưu Nghĩa Khánh từ nhỏ đã tài hoa xuất chúng, yêu thích văn học. Ngoài Thế thuyết tân ngữ 世说新语 ra, ông còn có tiểu thuyết chí quái U minh lục 幽明录.

          Nguồn http://baike.baidu.com/view/39662.htm

          Tắc  Cát tịch phân toạ 割席分坐  thuộc môn Đức hạnh 德行

                                                                      Huỳnh Chương Hưng

                                                                     Quy Nhơn 18/12/2014

Nguồn

THẾ THUYẾT TÂN NGỮ

世说新语

Tác giả: Lưu Nghĩa Khánh 刘义庆

Thiểm Tây lữ du xuất bản xã, 2002.