Dịch thuật: Nguồn gốc tập tục quét dọn đón năm mới

NGUỒN GỐC TẬP TỤC QUÉT DỌN ĐÓN NĂM MỚI

“Ngày 24 tháng Chạp, tẩy bụi quét dọn nhà cửa.”

Mỗi khi tết đến, ở khu vực dân tộc Hán, nhà nhà đều bận rộn quét dọn sửa sang, mọi người vừa dọn vừa hát rằng:

Biện liễu Tam thi thần

Thiên hạ đắc thái bình

Cảm tạ Táo vương gia.

Cứu liễu gia bách tính

…..

办了三尸神

天下得太平

感谢灶王爷

救了咱百姓

.....

Trừ được Tam thi thần

Thiên hạ được thái bình

Cảm tạ Táo vương gia

Đã cứu bách tính chúng ta

…..

          Trương truyền vào thời xa xưa, để hiểu tình hình chốn nhân gian, Ngọc Hoàng Đại Đế đã phái Tam thi thần 三尸神 xuống thường trú. Đến cuối năm, Tam thi thần về lại thiên đình đem sự việc ở nhân gian bẩm báo với Ngọc Hoàng Đại Đế. Để lập công, Tam thi thần trước mặt Ngọc Hoàng Đại Đế  nói rằng:

          Người phàm vô cùng hung dữ, động một tí là mắng, ngay cả ngài cũng bị.

          Ngọc Hoàng Đại Đế nghe qua nổi cơn thịnh nộ, lệnh cho Tam thi thần quan sát kĩ, đem họ tên những người đó viết lên vách tường, đợi đến ngày 30 sẽ phái thiên binh thiên tướng xuống bắt giết. Sự việc này bị Táo vương gia biết được. Táo vương gia muốn cứu người phàm, thế là Táo vương gia nghĩ ra được một cách, vào đêm 23 tháng Chạp trước khi lên trời đã dặn người phàm rằng, trước ngày 30 phải quét dọn sạch sẽ, vách tường cũng phải làm sạch bụi bặm.

Đến hôm 30 tháng Chạp, thiên binh thiên tướng theo lệnh Ngọc Hoàng Đại Đế xuống phàm trần. Nhưng dân gian sớm đã quét dọn sạch sẽ nhà cửa từ trong ra ngoài, từ trên xuống dưới. Trên vách tường cũng không còn họ tên của con người, ngay một chút mạng nhện cũng tìm không thấy. Thiên binh thiên tướng hậm hực về lại thiên đình báo cáo lại. Ngọc Hoàng Đại Đế phán Tam thi thần tội danh lừa dối, đày Tam thi thần xuống 18 tầng địa ngục. Từ đó, Tam thi  thần không còn hại được người phàm nữa. Để đáp tạ công ơn của Táo vương gia, mỗi năm sau ngày 24 tháng Chạp, mọi người đều tẩy bụi bặm. Về sau ngoài tẩy bụi bặm ra, còn thêm nội dung quét dọn, tắm rửa.

                                                      Huỳnh Chương Hưng

                                                      Quy Nhơn 02/02/2016

Nguyên tác Trung văn

ĐẠN TRẦN NGHINH TÂN NIÊN TẬP TỤC ĐÍCH DO LAI

掸尘迎新年习俗的由来

Trong quyển

TRUNG QUỐC DÂN TỤC VĂN HOÁ ĐẠI QUAN

中国民俗文化大观

(quyển trung)

Chủ biên: Dương Lợi Tuệ 杨利慧

Diên Biên nhân dân xuất bản xã, 2009