Dịch thuật: Động vật cát tường - Ngựa

ĐỘNG VẬT CÁT TƯỜNG

NGỰA

          Ở Trung Quốc, ngựa luôn tượng trưng cho sức sống của dân tộc, ngựa là nhân vật phóng khoáng sôi nổi trong văn hoá lịch sử.

          “Long mã tinh thần” 龍馬精神 là loại tinh thần bất diệt mà người Trung Quốc sùng thượng, bất cứ lúc nào, thần long và tuấn mã cũng đều nhận được sự yêu thích của mọi người. Trong truyền thuyết thần thoại cổ đại Trung Quốc, những ghi chép liên quan đến thiên lí mã 千里馬, thần mã 神馬, thiên mã 天馬 cũng rất nhiều, trong đó, quan niệm “thiên mã hành không, độc lai độc vãng” 天馬行空獨來獨往 (thiên mã trên không, đi một mình về một mình) đại biểu cho phong độ phóng khoáng đạm bạc của người Trung Quốc.

          Do bởi thần thái của ngựa tung bay, phong độ nhanh nhẹn, quân vương các đời đều yêu quý ngựa, trong lịch sử lưu truyền rất nhiều câu chuyện cảm động liên quan đến người và ngựa: như Bát tuấn mã ⁽¹⁾ của Chu Mục Vương 周穆王, Lục tuấn mã ⁽²⁾ của Đường Thái Tông 唐太宗, Ô Chuy mã 烏騅馬 của Hạng Vũ 項羽, Xích Thố mã 赤兔馬của Quan Vân Trường 關雲長, Bạch mã 白馬của Tiết Nhơn Quý 薛仁貴, Bạch Long câu 白龍駒của Nhạc Phi 岳飛, danh mã nhân được danh nhân cưỡi nên ngày càng hiển hách. Hình tượng của ngựa được vẽ trong những đồ án cũng mang ý nghĩa cát tường. Hình vẽ một con khỉ cưỡi trên lưng ngựa ngụ ý “mã thượng phong hầu” 馬上封侯 ⁽³⁾.

CHÚ CỦA NGƯỜI DỊCH

(1)- BÁT TUẤN MÃ 八駿馬: chỉ 8 con thần mã của Chu Mục Vương.

          Theo Mục Thiên Tử truyện 穆天子傳 quyển 1, 8 con thần mã đó là:

Xích Kí 赤驥, Đạo Li 盜驪, Bạch Nghĩa 白義, Thâu Luân 踰輪, Sơn Tử 山子, Cừ Hoàng 渠黃, Hoa Lưu 華騮, Lục Nhĩ 綠耳.

          Theo Thập di kí – ChuMục Vương 拾遺記 - 周穆王 của Vương Gia 王嘉đời Tấn, 8 con thần mã đó là:

          Tuyệt Địa 絕地, Phiên Vũ 翻羽, Bôn Tiêu 奔霄, Việt Ảnh 越影, Thâu Huy 踰輝, Siêu Quang 超光, Đằng Vụ 騰霧, Hiệp Dực 挾翼.

          Nguồn http://www.zdic.net/c/b/10e/291984.htm

(2)- LỤC TUẤN MÃ 六駿馬: hai bên đông tây tế đàn ở mặt bắc của Chiêu lăng 昭陵tức lăng mộ của Đường Thái Tông Lí Thế Dân 李世民tại Lễ Tuyền 醴泉 Thiểm Tây 陝西 có 6 tấm phù điêu đá xanh khắc 6 con ngựa, tên 6 con ngựa đó là:

          Quyền Mao Qua 拳毛騧, Thập Phạt Xích 什伐赤, Bạch Đề Ô 白蹄烏, Đặc Lặc Phiếu 特勒驃, Thanh Truy 青騅, Táp Lộ Tử 颯露紫.

          Nguồn http://zh.wikipedia.org/wiki

(3)- MÃ THƯỢNG PHONG HẦU馬上封侯: “mã thượng” 馬上 có  nghĩa là trên lưng ngựa, nhưng trong tiếng Bắc Kinh hiện đại, “mã thượng” có nghĩa là lập tức, ngay tức khắc, con khỉ tiếng Hán là “hầu” 猴, ở đây mượn âm “hầu” để chỉ tước “hầu” một trong 5 tước thời cổ. Như vậy “mã thượng phong hầu” ngụ ý sẽ nhanh chóng được thăng quan tiến tước.

                                                                            Huỳnh Chương Hưng

                                                                           Quy Nhơn 02/02/2014

                                                                          (Mồng 3 Tết Giáp Ngọ)

Dịch từ nguyên tác Trung văn

CÁT TƯỜNG ĐỘNG VẬT LOẠI

MÃ

吉祥動物類

馬

Trong quyển

CÁT TƯỜNG ĐÍCH TRUNG QUỐC

吉祥的中國

Bản công ti biên tập bộ biên soạn

Ngọc thụ đồ thư ấn loát hữu hạn công ti, năm Dân Quốc thứ 90.