Dịch thuật: An hoại bất gia tội

鞍坏不加罪

    裴行俭尝赐马及珍鞍, 令吏私驰马, 马蹶鞍坏, 惧而逃. 行俭招还, 云: “不加罪.”

                                  (忍经)

AN HOẠI BẤT GIA TỘI

          Bùi Hành Kiệm thường tứ mã cập trân an, lệnh lại tư trì mã, mã quệ an hoại, cụ nhi đào. Hành Kiệm chiêu hoàn, vân: “Bất gia tội.”

                                                                             (Nhẫn kinh)

KHÔNG BẮT TỘI VÌ LÀM HƯ YÊN NGỰA

          Bùi Hành Kiệm ⁽¹⁾ từng được hoàng đế ban cho ngựa và chiếc yên ngựa quý, viên tiểu lại dưới tay ông lén cưỡi, ngựa ngã, yên ngựa bị hư, tiểu lại sợ bỏ chạy. Bùi Hành Kiệm sai người gọi về và nói rằng: “Không bắt tội đâu.”

Chú của người dịch

1- Bùi Hành Kiệm 裴行俭 (619- 682): tự Thủ Ước 守约, người Văn Hỉ 闻喜 Giáng Châu 绛州 (nay là phía đông bắc huyện Văn Hỉ tỉnh Sơn Tây), danh thần thời Đường Cao Tông.

          Bùi Hành Kiệm là con thứ của Thượng thư bộ Lễ triều Tuỳ Bùi Nhân Cơ 裴仁基. Từ sớm Bùi Hành Kiệm đã được danh tướng Tô Định Phương 苏定方 dạy cho kĩ thuật dùng binh. Khi Cao Tông “phế Vương lập Võ” (năm Vĩnh Huy 永徽 thứ 6, Đường Cao Tông phế bỏ nguyên phối Vương hoàng hậu, lập Chiêu Nghi Võ thị tức Võ Tắc Thiên 武则天làm hoàng hậu, sử gọi là “phế Vương lập Võ – ND), Bùi Hành Kiệm vì nghị luận riêng nên bị biếm làm Trưởng sử phủ Đô đốc ở Tây Châu 西州. Năm Lân Đức 麟德 thứ 2 (năm 665), được bái làm Tây An Đại đô đốc. Khi ở tại Tây vực, các bộ mến nghĩa đều quy phụ. Về sau trở về lại triều, cùng Lí Kính Huyền 李敬玄, Mã Tải 马载nắm giữ Chưởng sự hơn 10 năm, rất có danh tiếng, lúc bấy giờ gọi là “Bùi, Lí”, “Bùi, Mã”.

          Năm Điều Lộ 调露 thứ 1 (năm 679), Tây Đột Quyết Khả Hãn A Sử Na Bặc Diên Đô Chi 可汗阿史那匐延都支 cùng Lí Già Bặc 李遮匐làm phản, xâm phạm An Tây. Lúc bấy giờ Bùi Hành Kiệm nhận mệnh đưa vương tử Ba Tây là Nê Niết Sư 泥涅师 về nước, khi đến Tây Châu, chiêu mộ được vạn quân kị binh, liền giả đi săn, dùng kế bắt Đô Chi, các tướng lại vì ông lập bia tại thành Toái Diệp 碎叶để kỉ niệm công lao. Cũng trong năm đó, ông dẫn quân bình định cuộc phản loạn của Đột Quyết A Sử Đức Ôn Phó 阿史德温傅, A Sử Na Phục Niệm 阿史那伏念.

          Năm Khai Diệu 开耀 thứ 1 (năm 681), Bùi Hành Kiệm dùng kế phản gián buộc Phục Niệm bắt Ôn Phó đến đầu hàng, Tháng 4 năm Vĩnh Thuần 永淳 thứ 1 (năm 682), Bùi Hành Kiệm bị bệnh và qua đời, hưởng niên 64 tuổi, được truy tặng U Châu Đô đốc, thuỵ hiệu là Hiến 宪.

          Bùi Hành Kiệm giỏi việc nhận biết và đề bạt nhân tài. Những tướng lĩnh trong quân do ông đề bạt như Trình Vụ Đĩnh 程务挺, Vương Phương Dực 王方翼, Quách Đãi Phong 郭待封, Hắc Xỉ Thường Chi 黑齿常之 đều trở thành danh tướng.

          Nguồn http://baike.baidu.com/view/77671.htm

                                                              Huỳnh Chương Hưng

                                                              Quy Nhơn 07/3/2016

Nguồn

NHẪN KINH . KHUYẾN NHẪN BÁCH CHÂM

忍经 . 劝忍百箴

Tác giả: (Nguyên) Hứa Danh Khuê 许名奎, Ngô Lượng 吴亮

Chú dịch: Trần Khiêm 陈谦