About

Blog Archive

Lưu trữ Blog

Được tạo bởi Blogger.

Blogroll

 

Dịch thuật: Hung Nô vây núi Bạch Đăng

HUNG NÔ VÂY NÚI BẠCH ĐĂNG  

          Mùa thu năm thứ 8 đời Hán Cao Tổ (năm 99 trước công nguyên), quân Hung Nô bao vây trùng điệp vị tướng ở thành Mã Ấp 马邑 là Hàn Vương Tín 韩王信. Hàn Vương Tín nhiều lần phái sứ giả đi sứ Hung Nô mưu cầu hoà giải. Triều Hán phát binh cứu viện, nhưng lại nghi ngờ Hàn Vương Tín riêng phái sứ giả là có hai lòng với nhà Hán, nên đã phái người đi chỉ trích Hàn Vương Tín. Hàn Vương Tín sợ bị giết nên vào tháng 9 đem thành Mã Ấp đầu hàng Hung Nô. Hung Nô Mạo Đốn 冒顿 liền thừa thế cử binh hướng về nam vượt qua núi Cú Chú 句注, tấn công Thái Nguyên 太原, tiến thẳng đến Tấn Dương 晋阳.
          Cao Đế đích thân lãnh binh  xuất chinh đánh Hàn Vương Tín, chẳng bao lâu đánh bại đội quân Hàn Vương Tín, giết bộ tướng của Hàn Vương Tín là  Vương Hỉ 王喜. Hàn Vương Tín bỏ chạy đến Hung Nô, tướng lĩnh dưới tay ông người Bạch Thổ 白土 là Mạn Khâu Thần 曼丘臣, Vương Hoàng 王黄 lập con cháu đời sau của Triệu Vương là Triệu Lợi 赵利 làm vương, thu phục binh lính cũ của Hàn Vương Tín, cùng Hàn Vương Tín với Hung Nô hợp lại mưu tính đánh quân Hán. Hung Nô phái tả, hữu Hiền vương thống lĩnh hơn một vạn kị binh, cùng nhóm Vương Hoàng đóng quân tại phía nam Quảng Vũ 广武, đến Tấn Dương tác chiến. Quân Hán công kích, quân Hung Nô thua bỏ chạy, sau đó lại tụ tập lại , quân Hán thừa thắng truy kích. Lúc bấy giờ gặp phải cái lạnh cắt da, trời đổ tuyết. quân Hán không thích ứng với cái lạnh phương bắc như thế, rơi rụng đến 2, 3 phần 10.
          Cao Đế đóng tại Tấn Dương, nghe nói Thiền Vu Mạo Đốn đóng quân ở Đại Cốc 代谷, liền muốn đi đánh, liền phái người đi trinh sát Hung Nô. Lúc bấy giờ Mạo Đốn áp dụng kế dụ địch, đem giấu những binh sĩ cường tráng cùng trâu ngựa khoẻ mạnh, chỉ để cho người ta thấy những binh sĩ thương tật ốm yếu cùng trâu ngựa gầy gò. Sứ giả do quân Hán phái đi nối nhau trở về báo cáo không dưới 10 lần là có thể đánh Hung Nô. Vì thế Cao Đế lại phái Lưu Kính 刘敬 đi sứ Hung  Nô, sứ chưa trở về quân Hán đã xuất toàn bộ binh lực 32 vạn hướng về phương bắc truy kích Hung Nô, vượt qua núi Cú Chú. Sau khi Lưu Kính trở về đã báo rằng:
          - Hai nước đánh nhau, cần phải phô trương ưu thế của mình. Nay thần đi đến Hung Nô, chỉ thấy trâu ngựa ốm yếu và binh sĩ già nua, đây nhất định là kế dụ địch. Thần cho rằng không thể đánh Hung Nô.
          Lúc bấy giờ Cao Đế vì thắng lợi che lấp nên không tỉnh táo, mắng Lưu Kính rằng:
          - Khanh là kẻ khốn của nước Tề, chẳng qua dựa vào miệng lưỡi mà có được chức quan. Nay lại nói bậy làm nhiễu loạn đội quân tiến lên!
          Liền hạ lệnh gông Lưu Kính đưa đến Quảng Vũ.
          Cao Đế trước tiên đến Bình Thành 平城, đội quân chưa đến đủ. Mạo Đốn liền phát xuất 40 vạn tinh binh, vây Cao Đế trên núi Bạch Đăng 白登. Quân Hán lúc bấy giờ nội ngoại không có cách gì hô ứng cứu viện, bị vây 7 ngày. Cao Đế liền dùng kế bí mật của Trần Bình 陈平, phái sứ giả dùng vàng bạc hối lộ vợ của Mạo Đốn là Yên Chi 阏氏. Yên Chi liền nói với Mạo Đốn:
         -  Hai vị quân chủ không nên hại nhau. Như nay cho dù đoạt được đất đai của triều Hán, Thiền vu ngài rốt cuộc cũng không thể cư trú nơi đó. Hơn nữa, vị quân chủ triều Hán được thần linh bảo hộ, mong ngài minh xét!
          Mao Đốn hẹn cùng Vương Hoàng, Triệu Lợi hội sư, nhưng đội quân của Vương Hoàng, Triệu Lợi hãy còn chưa tới, do đó hoài nghi họ cùng với quân Hán có âm mưu gì, nên đã mở một góc vòng vây. Vừa lúc trời đầy sương mù, quân Hán bèn phái người qua lại giữa núi Bạch Đăng với Bình Thành, quân Hung Nô không hề phát giác. Lúc bấy giờ Trần Bình thỉnh cầu Cao Đế mệnh lệnh cho binh sĩ dùng cung nỏ lắp 2 mũi tên, bắn ra phía ngoài ngự địch, triệt xuất từ góc đã giải vây.
          Cao Đế về đến Quảng Vũ, xá tội Lưu Kính, nói rằng: 
          - Trẫm không theo ý kiến của khanh, do đó mà bị vây khốn ở Bình Thành. Trẫm đã giết hơn 10 sứ giả trước đây!
          Tiếp đó, phong cho Lưu Kính 2000 hộ dân, tước vị là Quan Nội Hầu 关内侯. Cao Đế hồi sư theo hướng nam đi qua huyện Khúc Nghịch 曲逆, nói rằng:
          - Huyện này to lớn đẹp đẽ thay! Trẫm đi khắp thiên hạ, chỉ thấy qua Lạc Dương và nơi đây.
          Bèn phong Trần Bình là Khúc Nghịch Hầu 曲逆侯, hưởng dụng thu nhập thuế khoá của hộ dân trong toàn huyện.

                                                               Huỳnh Chương Hưng
                                                               Quy Nhơn 30/3/2016

Nguyên tác Trung văn
BẠCH ĐĂNG CHI VI
白登之围
Trong quyển
TRUNG HOA THƯỢNG HẠ NGŨ THIÊN NIÊN
中华上下五千年
Chủ biên: Lí Tinh 李晶
Nam Kinh đại học xuất bản xã, 2007

0 nhận xét:

Đăng nhận xét