VỆ THANH
(kì cuối)
THƯỜNG BÊN CẠNH HOÀNG ĐẾ,
THÂN PHẬN TỪ NÔ LỆ ĐẾN TƯỚNG QUÂN
Ngàn quân dễ có, một tướng khó tìm. Vệ Thanh 卫青từ thân phận nô lệ trở thành Đại tướng quân, chủ yếu là nhờ tài năng và công lao của mình. Ngoài ra, cũng có mối quan hệ với cách nhìn người và bổ nhiệm người của Hán Vũ Đế.
Khi Vệ Thanh dẫn quân ra trận, chú trọng vận dụng chiến lược chiến thuật, trong hàng tướng lĩnh của Hán Vũ Đế, Vệ Thanh đích xác là một nhân vật xuất chúng. Lúc lâm trận, Vệ Thanh không chỉ đi đầu, mà còn hiệu lịnh nghiêm minh, trị quân có phương pháp.
Khi Hán Vũ Đế phong tước cho 3 người con của Vệ Thanh, Vệ Thanh nói rằng:
- Thần viễn chinh bên ngoài, dựa vào sự thánh minh của bệ hạ mới có được thắng lợi, đó cũng là công lao của các tướng sĩ.
Vệ Thanh nhiều lần dâng tấu thỉnh cầu, tướng lĩnh theo ông xuất chinh trước sau có đến 11 người được phong hầu ban tước. Trong số đó không chỉ có anh rể Vệ Thanh là Công Tôn Hạ 公孙下, bạn là Công Tôn Ngao 公孙敖, mà còn có cả Lí Thái 李蔡, Lí Tức 李息, Lí Sóc 李朔, Triệu Bất Ngu 赵不虞, Hàn Thuyết 韩说.
Điền Nhân 田仁 là nô lệ của Vệ Thanh, rất can đảm, thường theo Vệ Thanh tùng chinh, lập nhiều chiến công. Đối với nô lệ, Vệ Thanh cũng rất kính trọng. Ông thường dâng thư lên Hán Vũ Đế, Hán Vũ Đế bổ nhiệm Điền Nhân chức Lang trung.
Vệ Thanh không tước đoạt công lao người khác, ông làm tướng thanh liêm. Mỗi khi Hán Vũ Đế và Hoàng thái hậu ban cho tài vật, Vệ Thanh đều chia đều cho bộ hạ. Vệ Thanh tác chiến, đa số là cô quân thâm nhập, chỉ huy vận động chiến quy mô. Trong 17 năm, 7 lần xuất chinh, chủ yếu dựa vào tù binh Hung Nô dẫn đường, tìm kiếm lương thảo, chưa từng bị sai lầm. Trong tình hình lương thảo trong quân không có cách gì tiếp tế, Vệ Thanh hạ lệnh cho quân tìm lương thực ngay tại chỗ, bảo đảm quân nhu một cách hiệu quả.
Trên đường dài hành quân, thể lực binh sĩ tiêu hao rất lớn. Hung Nô thường dĩ dật đãi lao, quân Hán lại gặp tình cảnh người khổ ngựa thiếu. Để tránh sở đoản của mình, Vệ Thanh dùng chiến thuật tốc chiến tốc quyết, tranh thủ tốc thắng. Trong tấn công hoặc phòng ngự, truy kích và điều chuyển, Vệ Thanh biểu hiện tài năng chỉ huy quân sự kiệt xuất. Chiến dịch viễn chinh nơi hoang mạc phía bắc, Vệ Thanh ở vào cảnh hiểm nguy, nhưng chỉ huy thích đáng, cuối cùng chiến thắng quân chủ lực Hung Nô.
Năm đó, khi Chủ Phụ Yển 主父偃 vừa mới đến Trường An, từng làm môn khách của Vệ Thanh. Vệ Thanh thường tiến cử Chủ Phụ Yển lên Hán Vũ Đế. Hán Vũ Đế căn bản không quan tâm. Về sau, Chủ Phụ Yển tự mình dâng thư cầu kiến, mới được Hán Vũ Đế triệu kiến.
Chủ Phụ Yến kiến nghị cho dời hào cường phú hộ đến Mậu Lăng茂陵để dễ bề tập trung khống chế. Vệ Thanh thương tình phú hộ Quan Đông là Quách Giải 郭解 nên cầu xin, nói rằng Quách Giải nhà nghèo, đừng để tên trong số những người bị di dời. Hán Vũ Đế cười bảo rằng:
- Quách Giải có thể khiến Vệ đại tướng cầu xin cho ông ta, có thể thấy, nhà ông ta không nghèo.
Quách Giải bị dời đến Mậu Lăng. Từ hai sự kiện đó, Vệ Thanh phát hiện Hán Vũ Đế rất sáng suốt, từ đó về sau, Vệ Thanh một mực thuận tùng theo mệnh lệnh của hoàng đế.
Vệ Thanh tuy công cao cái thế, nhưng hết lòng trung với Hán Vũ Đế. Đầu đời Hán, một số Hầu vương được thụ phong cùng một số tướng lĩnh công cao thường chiêu hiền dưỡng sĩ, vun trồng thế lực, nhưng kết quả đều thân bại danh liệt. Vệ Thanh tiếp thụ bài học giáo huấn từ những người này. Khi Tô Kiến 苏建 khuyên Vệ Thanh tuyển chọn người hiền để mở rộng thế lực, Vệ Thanh nói rằng:
- Tuyển chọn người hiền là quyền lực của hoàng đế, phận làm bề tôi chỉ nên phụng mệnh hành sự, sao dám tranh thế lực cùng hoàng đế.
Trong cuộc sống, Vệ Thanh cũng hoàn toàn nghe theo mệnh lệnh của Hán Vũ Đế, thuận ứng theo tâm ý của hoàng đế. Sau khi Vệ Thanh được phong làm Đại tướng quân, chồng của công chúa Bình Dương 平阳 là Tào Thọ 曹寿 bị bệnh và qua đời, công Chúa Bình Dương cô quả. Công chúa hỏi những người bên cạnh rằng: trong số liệt hầu ở Trường An, ai có thể làm chồng của mình. Mọi người đều nói là Đại tướng quân Vệ Thanh là xứng đáng nhất. Công chúa cười bảo rằng:
- Vệ Thanh vốn là nô kị của ta, không thích hợp đâu!
Mọi người nói rằng:
- Thưa công chúa, lời nói nên cẩn thận. Hiện chị của Đại tướng quân Vệ Thanh là hoàng hậu, ba người con của ông ta cũng đều được phong Hầu, sao có thể xem thường được.
Công chúa động lòng, tìm Vệ hoàng hậu nhờ giúp. Vệ hoàng hậu chuyển cáo Hán Vũ Đế, Hán Vũ Đế cũng bằng lòng. Kết quả, Vệ Thanh cưới công chúa Bình Dương.
Năm 123 trước công nguyên, Vệ Thanh viễn chinh trở về, Hán Vũ Đế ban cho ngàn vàng. Vừa mới nhập cung môn, văn nhân Ninh Thừa 宁乘 xỏ giày không đế, đạp trên đường tuyết đến chặn xe, nói rằng phải bẩm báo lại việc này. Vệ Thanh xuống xe. Ninh Thừa nói:
- Hiện Vương phu nhân được hoàng thượng sủng ái, nhà mẹ của Vương phu nhân rất nghèo. Nếu ngài đem một nửa tiền thưởng tặng cho nhà mẹ của Vương phu nhân, bệ hạ nhất định sẽ rất vui lòng.
Vệ Thanh liền đem 500 lượng vàng tặng cho nhà mẹ của Vương phu nhân. Hán Vũ Đế rất vui, phá cách trọng dụng Ninh Thừa.
Về chính trị, Vệ Thanh cũng ở vào địa vị quan trọng. Khi Hoài Nam Vương 淮南王 âm mưu khởi sự, phái một số người đến Trường An, lén chui vào phủ của Vệ Thanh làm sai dịch, chuẩn bị đợi ngày khởi sự, lập tức giết chết Vệ Thanh. Về sau, trong số đó có người tự thú, Vệ Thanh mới may mắn thoát nạn.
Năm 106 trước công nguyên, Vệ Thanh bị bệnh và qua đời, được bồi táng bên cạnh Mậu Lăng của Hán Vũ Đế. (Hết)
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 23/5/2016
Nguyên tác
VỆ THANH
卫青
Trong quyển
HỔ CHI UY
虎之威
Tác giả: Hàn Tố Văn 韩素文
Bắc Kinh: Trung Quốc Trường An xuất bản xã, 1006.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét