Dịch thuật: Đông đạo chủ

ĐÔNG ĐẠO CHỦ

东道主

Giải thích: nguyên chỉ người trên đường ở phía đông, sau phiếm chỉ chủ nhân tiếp đãi tân khách.

Xuất xứ: Xuân Thu . Tả Khâu Minh 左丘明: Tả truyện – Hi Công tam thập niên 左传 - 僖公三十年.

          Thời Xuân Thu, công tử Trùng Nhĩ 重耳 nước Tấn từng đào vong tại nước ngoài 19 năm, khi đi qua nước Trịnh, nước Trịnh đối với ông rất không lịch sự. Về sau Trùng Nhĩ về nước, lên làm quốc quân tức Tấn Văn Công 晋文公. Để báo mối tư thù này, Tấn Văn Công hẹn với nước Tần cùng xuất bị vây đánh Trịnh.

          Trịnh Văn Công 郑文公vô cùng lo sợ, quan Đại phu là Dật Chi Hồ 佚之狐 nói rằng:

          - Nếu như mời được Chúc Chi Vũ 烛之武 đi yêu cầu Tần Mục Công 秦穆公lui binh, nước ta có thể thoát được hiểm.

          Trịnh Văn Công liền lập tức đi mời Chúc chi Vũ. Buổi tối, dùng dây thừng đưa Chúc Chi Vũ từ trên đầu tường thành ra bên ngoài, để Chúc Chi Vũ lén đến doanh trại quân Tần yết kiến Tần Mục Công.

          Chúc Chi Vũ vừa thấy Tần Mục Công liền nói:  

          - Đại quân hai nước Tần Tấn vây đánh nước Trịnh, nước Trịnh nhất định sẽ diệt vong. Đáng tiếc là quốc thổ nước Trịnh chúng tôi và nước Tần không giáp liền nhau, chúng tôi ở phía đông, ngài ở phía tây, ở giữa là nước Tấn. Cho nên, sau khi nước tôi mất, nhập vào bản đồ nước Tấn. Lúc bấy giờ, nước Tấn giáp với nước ngài càng mạnh lên, nước Tần của ngài tương đối yếu hơn nước Tấn. Tôi không hiểu, sao ngài muốn diệt nước Trịnh, làm tăng thêm sức mạnh cho nước Tấn, khiến nước Tần yếu đi?

          Chúc Chi Vũ còn nói với Tần Mục Công:

          - Ngài nếu để nước Trịnh tôi làm “đông đạo chủ”, khi sứ giả nước Tần qua lại trên đường phía đông, nước Trịnh nhất định sẽ làm hêt trách nhiệm của chủ nhân, nhiệt tình chiêu đãi tân khách, lúc đó ngài không có lợi gì sao? Hơn nữa, dã tâm xâm lược của nước Tấn, làm sao có thể thoả mãn, diệt nước Trịnh ở phía đông, lẽ nào không muốn hướng đến nước Tần ở phía tây mà mở rộng. Xin ngài suy nghĩ kĩ cho!

          Tần Mục Công càng nghe càng thấy có lí, bèn âm thầm thống lĩnh đại quân rút về nước. Tấn Văn Công thấy quân Tần rút lui, cũng đành phải thu quân.

                                                                    Huỳnh Chương Hưng

                                                          Quy Nhơn 19/01/2016

Nguyên tác Trung văn

ĐÔNG ĐẠO CHỦ

东道主

Trong quyển

TRUNG QUỐC THÀNH NGỮ CỐ SỰ TỔNG TẬP

中国成语故事总集

(tập 1)

Chủ biên: Đường Kì 唐麒

Trường Xuân – Thời đại văn nghệ xuất bản xã, 2004.