Dịch thuật: Vũ Vương phạt Trụ, Ân Thương diệt vong

VŨ VƯƠNG PHẠT TRỤ, ÂN THƯƠNG DIỆT VONG

          Năm 1227 trước công nguyên,  Chu Vũ Vương 周武王 công bố hịch văn thảo phạt Trụ Vương, thống lĩnh 300 chiến xa, 3000 quân cảm tử, 4,5 vạn giáp sĩ, tiến về phía đông. Đội quân của Vũ Vương đến Mạnh Tân 孟津, hội cùng binh mã các lộ, đồng thời tranh thủ sự trợ chiến của đội quân các phương quốc như  Dung 庸, Thục 蜀, Khương 羌, Vi 微, Lô 卢, Bành彭, Bộc 濮. Tại Mạnh Tân Chu Vũ Vương cử hành đại hội thệ sư, sau đó thống lĩnh đội quân vượt Hoàng hà tiến lên tấn công phía bắc.

          Trụ Vương nghe tin, vội tập trung quân Thương đi xuống phía nam đánh nhau với quân Chu tại Mục Dã 牧野 (nay là huyện Cấp 汲tỉnh Hà Nam河南). Trước trận chiến, Chu Vũ Vương một lần nữa tuyên bố tội trạng của Trụ Vương, thề chết diệt Trụ. Đội quân nhà Chu sĩ khí phấn chấn, còn “quân đội Trụ Vương tuy đông, nhưng chẳng có ai có lòng chiến đấu”. Trụ Vương lâm thời biên chế đội binh nô lệ đi đầu, nô lệ khi tiếp xúc với quân Chu đã trở giáo quay đầu, giết quân . Dưới sự trợ lực của quân Thương trở giáo, quân Chu tiến thẳng đến dưới thành Triều Ca 朝歌. Trụ Vương nhìn thấy đại thế đã hết liên lên Lộc đài 鹿台 tự thiêu, kết thúc một đời bạo ngược. Sau đó Chu Vũ Vương thống lĩnh chư hầu tiến vào Triều Ca, lệnh đưa thi thể Trụ Vương ra, cắt lấy đầu treo lên cột cờ để thị chúng, hôm sau cử hành nghi lễ long trọng, tuyên cáo thiên hạ: “Triều Chu diệt triều Thương, ta nhận mệnh trời quản lí thiên hạ”. Tiếp đó, Chu Vũ Vương nhanh chóng chia quân ra 4 hướng, chinh thảo chư hầu của triều Thương ở các nơi, cơ bản khống chế được khu vực thống trị vốn của triều Thương.

          Trụ Vương vong quốc là kết quả của việc trong ngoài bị vây khốn. Trước Trụ Vương, chinh chiến khắp bốn phương của Vũ Đinh 武丁đã làm cho quốc lực nhà Ân Thương tổn thất, còn cải cách chính trị của Tổ Giáp 祖甲 đã khiến sự tranh chấp của thượng tầng chính trị trong nội bộ Ân Thương diễn ra không ngừng. Còn cá tính của Trụ Vương thì bạo ngược nóng nảy, khi chính sách mong lập công nhanh của ông bị trong và ngoài triều phản đối, không những tiếp nhận sự thuyết phục mà lại không ngừng trấn áp, thậm chí lạm sát không thương tiếc đến nỗi tiếng oán than đầy đường, thần dân xa rời. Để di chuyển tiếng phản đối trong nước, Trụ Vương bắt đầu chinh phạt bên ngoài. Đặc biệt là trong những cuộc chinh phạt các bộ lạc phía đông đã hao phí thời gian tổn hại tài vật, quốc lực giảm nhiều.

                                                                 Huỳnh Chương Hưng

                                                                 Quy Nhơn 16/9/2016

Nguyên tác Trung văn

VŨ VƯƠNG PHẠT TRỤ, ÂN THƯƠNG DIỆT VONG

武王伐纣, 殷商灭亡

Trong quyển

ĐỒ VĂN TRUNG QUỐC THÔNG SỬ

图文中国通史

(tập Sử tiền sử - Chiến quốc)

Chủ biên: Triệu Hướng Tiêu 赵向标

Tân Cương nhân dân xuất bản xã, 2002.