Dịch thuật: Hải thần, Triều thần thúc đẩy nhân duyên

HẢI THẦN, TRIỀU THẦN THÚC ĐẨY NHÂN DUYÊN

          Ở Kim Bình Mai từ thoại 金瓶梅词话, hồi thứ 8 có viết về việc Tây Môn Khánh 西门庆sau khi câu kết thành gian với Phan Kim Liên 潘金莲 lại cưới Mạnh Ngọc Lâu 孟玉楼, mấy ngày liền không đến chỗ Phan Kim Liên, khiến Kim Liên “ đêm khêu ngọn đèn, ngủ chẳng được, thở vắn than dài, trăn qua trở lại”. Trong lúc buồn bã, Kim Liên lấy tì bà đàn lên khúc “Miên đáp nhứ” 绵搭絮: 

Tâm trung do dự

Triển chuyển thành thầm

Thường ngôn phụ nữ si tâm

Duy hữu tình nhân ý bất dụng

Thị ngã nghinh đầu hoà nễ bả tình thâu

Tiên hoa phó dữ

Chẩm khẳng cam hưu?

Nễ như kim lánh hữu tri tâm

Hải thần miếu lí

Hoà nễ bả trạng đầu

心中犹豫

展转成忱

常言妇女痴心

惟有情人意不用

是我迎头和你把情偷

鲜花付予

怎肯甘休

你如今另有知心

海神庙里

和你把状头

Trong lòng do dự phân vân

Trằn trọc thổn thức

Mọi người thường nói phụ nữ có tấm tình si

Chỉ có tình nhân không hiểu

Đã cùng với chàng có tình ý

Tặng hoa tươi

Sao cam chịu thôi

Nếu chàng như nay có lòng

Đến nơi miếu Hải thần

Cùng dâng cáo trạng

          Bài từ đã bộc lộ nỗi u uất của Phan Kim Liên, và có nhắc đến “miếu Hải thần”, nhờ Hải thần làm chứng cho mối tư tình quyến luyến của họ.

          Trong vở tạp kịch Hải thần miếu Vương Khôi phụ Quế Anh 海神庙王魁负桂英 của Thượng Trọng Hiền 尚仲贤đời Nguyên cũng đem tình yêu nam nữ liên hệ với Hải thần.

          Vương Khôi phụ Quế Anh 王魁负桂英  lấy đề tài từ truyền thuyết dân gian:

          Kĩ nữ Quế Anh 桂英yêu thư sinh Vương Khôi 王魁, giúp Vương Khôi tiền bạc để Vương Khôi yên tâm đọc sách lên kinh ứng thí. Nhưng sau khi Vương Khôi thi đỗ Trạng Nguyên, tham vinh hoa phú quý, cuối cùng đã bỏ Quế Anh lấy cô con gái nhà giàu. Trước khi Vương Khôi lên kinh ứng thí đã từng cùng Quế Anh đến miếu Hải thần thề nguyền. Về sau Vương Khôi thay lòng đổi dạ, Quế Anh bi phẫn, trước khi tự sát đã đến miếu Hải thần tố cáo sự phụ bạc của Vương Khôi.

          Rõ ràng, dân gian đã xem Hải thần là vị thần trọng tài công dân đối với ái tình hôn nhân.

          Triều thần 潮神 cũng được mọi người xem là vị thần của hôn nhân. Văn học gia đời Minh Phùng Mộng Long 冯梦龙 trong Cảnh thế thông ngôn 警世通言 quyển 23, ở truyện Lạc Tiểu Xá bính sinh mịch ngẫu 乐小舍拼生觅偶 viết về một câu chuyện hôn nhân do Triều thần tác thành:

          Lạc Hoà 乐和 và Thuận nương 顺娘từ nhỏ đã là bạn học, tình cảm hai người ngày càng sâu đậm, ngầm hứa sẽ kết thành vợ chồng. Nhưng do bởi hai nhà không môn đăng hộ đối, nên mãi chưa thể chính thức nghị thân. Lạc Hoà nghe nói miếu Triều Vương rất linh nên đã đem hương đăng quả phẩm đến cúng, cầu xin Triều Vương cho mình và Thuận Nương thành đôi lứa. Một lần nọ, khi đi xem thuỷ triều dâng, Thuận Nương bị nước triều cuốn vào giòng nước. Trong lúc khẩn cấp Lạc Hoà nhảy xuống sông, cả hai người đã được Triều Vương cứu đưa lên bờ. Cuối cùng hai người kết thành đôi. Nhân đó, Triều thần cũng là một trong những vị thần hôn nhân được mọi người sùng bái.

                                                                 Huỳnh Chương Hưng

                                                                Quy Nhơn 18/10/2013

Nguyên tác Trung văn

HẢI THẦN TRIỀU THẦN XÚC NHÂN DUYÊN

海神潮神促姻缘

Trong quyển

HÔN GIÁ

婚嫁

Biên soạn: Hồng Vũ 鸿宇

Tôn giáo văn hoá xuất bản xã, 2004.