LÍ ĐOÁI
Lí Đoái 李兑, không rõ năm sinh năm mất. Hiệu Phụng Dương Quân 奉阳君. Tể tướng triều Triệu Huệ Văn Vương 赵惠文王 thời Chiến Quốc. Kết cục không rõ. Lí Đoái là đại thần nước Triệu. Năm 299 trước công nguyên, Triệu Vũ Linh Vương Triệu Ung 赵武灵王赵雍 nhường ngôi cho con nhỏ là Triệu Hà 赵何 (Huệ Văn Vương), tự mình xưng là “chủ phụ” 主父, khiến con trưởng Triệu Chương 赵章 tức giận. Năm 295 trước công nguyên, Triệu Chương thừa lúc chủ phụ xuất du Sa Khâu 沙丘 (nay là phía đông bắc Bình Hương 平乡 tỉnh Hà Bắc 河北), đã mượn danh nghĩa chủ phụ triệu kiến Huệ Văn Vương, chuẩn bị sau khi bắt giết sẽ đoạt lấy vương vị, nhưng bị Tướng quốc của Huệ Văn Vương là Phì Nghĩa 肥义 biết được. Triệu Chương liền chuyển sang dẫn binh đánh Huệ Văn Vương, bị Lí Đoái và công tử Triệu Thành 赵成 đem binh đánh bại. Triệu Chương vội vàng chạy đến chỗ chủ phụ là Sa Khâu ẩn náu. Lí Đoái và Triệu Thành sau khi bao vây Sa Khâu đã xông vào chỗ ở của chủ phụ tìm bắt Triệu Chương giết ngay tại chỗ. Lí Đoái lại lấy cớ chủ phụ sẽ gia tội, thuyết phục công tử Triệu Thành tiếp tục vây khốn Sa Khâu, đuổi thân tín cận thần bên cạnh chủ phụ, bắt chủ phụ một mình chịu khốn tại nơi ở, khiến chủ phụ đói đến nỗi phải lấy trứng chim để ăn, cuối cùng trải qua hơn 3 tháng thì bị chết vì đói. Lí Đoái từ chức Tư khấu thăng lên chức Tướng quốc, được phong là Phụng Dương Quân 奉阳君, nắm giữ triều chính.
Lí Đoái sau khi nhậm chức Tướng quốc, ra sức chủ trương hợp tung. Năm 287 trước công nguyên, cùng với Tô Tần 苏秦 phát động liên hợp với 5 nước Triệu, Sở, Tề, Nguỵ, Hàn tấn công nước Tần. Nước Yên cũng phái binh tham chiến, nhưng tiến đến Thành Cao 成皋 thì rút lui. Nước Tần bị bức bởi thanh thế 5 nước liên hiệp, đã đem vùng đất xâm chiếm trả về lại cho hai nước Triệu, Nguỵ.
Kết cục của Lí Đoái không rõ.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 27/6/2016
Nguyên tác Trung văn
LÍ ĐOÁI
李兑
Trong quyển
TRUNG QUỐC LỊCH ĐẠI TỂ TƯỚNG LỤC
中国历代宰相录
Chủ biên: Dương Kiếm Vũ 杨剑宇
Thượng Hải văn hoá xuất bản xã, 1999
0 nhận xét:
Đăng nhận xét