Dịch thuật: Trà Phổ Nhĩ Vân Nam

TRÀ PHỔ NHĨ VÂN NAM

          Trà Phổ Nhĩ 普洱 là danh trà của Vân Nam 云南, nổi tiếng xưa nay trong và ngoài nước. Trà lấy loại Điền thanh mao 滇青毛 của vùng Tây Song Bản Nạp 西双版纳 làm nguyên liệu, trải qua gia công chế biến mà thành.

Trà Phổ Nhĩ có lịch sử lâu đời, vào thời Đường đã có sự trao đổi mua bán trà Phổ Nhĩ, trong quyển Tục bác vật chí续博物志 của  Lí Thạch 李石đời Tống

có ghi:

Tây phiên chi dụng Phổ trà, dĩ tự Đường triều

西藩之用普茶, 已自唐朝

(Từ triều Đường, ở vùng tây phiên đã dùng Phổ trà)

          “Tây phiên” ở đây chỉ các dân tộc anh em cư trú tại khu vực Khang Tạng 康藏; “Phổ trà” chính là trà Phổ Nhĩ hiện nay. Triệu Học Mẫn 赵学敏 đời Thanh trong quyển Bản thảo cương mục thập di 本草纲目拾遗 cũng ghi rằng:

          Phổ Nhĩ trà xuất Vân Nam Phổ Nhĩ phủ, ….. sản Du Lạc, Cách Đăng, Ỷ Bang ….. lục trà sơn.

          普洱茶出云南普洱府, ….. 产攸乐, 革登, 倚邦 ….. 六茶山

          (Trà Phổ Nhĩ có xuất xứ từ phủ Phổ Nhĩ ở Vân Nam, ….. được sản xuất ở 6 núi có trồng trà như Du Lạc, Cách Đăng, Ỷ Bang …..)

          Trong câu có nói đến Phổ Nhĩ phủ tức huyện Phổ Nhĩ tỉnh Vân Nam hiện nay. Phủ Phổ Nhĩ là trọng trấn của Điền Nam 滇南 đương thời, lúc bấy giờ huyện Phổ Nhĩ vốn không sản xuất trà, nhưng lại là nơi trao đổi mậu dịch và là thị trường trà trọng yếu. Lá trà ở các vùng chung quanh Phổ Nhĩ đều vận chuyển đến phủ Phổ Nhĩ để tiến hành gia công, sau đó lại chuyển đi tiêu thụ ở các nơi tại Khang Tạng, nhân đó mà có tên là “Phổ Nhĩ trà”, tên gọi này xuất hiện sớm nhất vào cuối triều Minh. Hiện nay, diện tích trồng trà Phổ Nhĩ rất lớn, mở rộng đến các nơi trong tỉnh Vân Nam, cùng các nơi tại Quý Châu, Quảng Tây, Quảng Đông, Tứ Xuyên. Nguyên các nơi như châu tự trị dân tộc Thái 傣Tây Song Bản Nạp 西双版纳 ở vực sông Lan Thương 澜沧 và Tư Mao 思茅 của Vân Nam là những khu vực chủ yếu nhất sản xuất trà Phổ Nhĩ, trong đó sản lượng của xưởng trà Mãnh Hải 勐海 huyện Mãnh Hải勐海là lớn nhất.

          Lá trà mà trà Phổ Nhĩ dùng làm nguyên liệu là loại lá trà tươi của cây trà Vân Nam có phẩm chất tốt, quy cách chia là 3 loại: Xuân, Hạ, Thu. Xuân trà lại được phân thành 3 cấp: “Xuân tiêm” 春尖, “Xuân trung” 春中, “Xuân vĩ” 春尾; Hạ trà còn gọi là “Nhị thuỷ” 二水; Thu trà gọi là “Cốc hoa” 谷花. Trong trà Phổ Nhĩ, phẩm chất của trà Xuân tiêm và Cốc hoa là tốt nhất.

          ….. 

                                                                       Huỳnh Chương Hưng

                                                                       Quy Nhơn 27/8/2014

Nguyên tác Trung văn

VÂN NAMPHỔ NHĨ TRÀ

云南普洱茶

trong quyển

TRUNG QUỐC TRÀ VĂN HOÁ

中国茶文化

Tác giả: Kha Thu Tiên 柯秋先

Trung Quốc Kiến Tài công nghiệp xuất bản xã, 2006.